Buông bỏ: Trí tuệ, tu dưỡng và cảnh giới sống vượt lên trên đời thường

Cuộc sống của mỗi người giống như một cuốn sách dày, trang bìa là những ước mơ, mục lục là dấu chân ta đi, nội dung là những thăng trầm đầy màu sắc, và phần hậu ký là những cái nhìn lại. Trong hành trình ấy, có một khái niệm vượt lên trên mọi khuôn khổ và ràng buộc, đó là Buông Bỏ. Buông Bỏ không phải là sự trốn tránh hay thờ ơ, mà là một sự giải phóng tinh thần, một cảnh giới sống của trí tuệ và tu dưỡng.

Nhà tư tưởng vĩ đại Lão Tử từng nói: “Tri túc giả phú” (người biết đủ là người giàu có). Câu nói này của ông đã phần nào thể hiện tinh thần của sự Buông Bỏ. Nó không phải là điều có thể học được trong sách vở, mà là một khoảnh khắc giác ngộ, là sự thăng hoa của tâm hồn khi ta nhìn thấu và thấu hiểu bản chất của vạn vật.

Buông Bỏ là một dạng trí tuệ

Cuộc đời luôn đặt ta trước vô vàn lựa chọn, và đôi khi “cá và gấu không thể có cả hai”. Người thực sự Buông Bỏ có thể “nhìn thấu hồng trần” để có một cái nhìn sáng suốt, một sự thông thái giúp họ sống giữa đời mà không bị đời làm cho mê hoặc. Như danh họa nổi tiếng người Ý Leonardo da Vinci từng nói: “Đơn giản là sự tinh tế tột cùng.” Sự đơn giản trong tâm hồn chính là nền tảng của trí tuệ Buông Bỏ.

Trí tuệ giúp ta nhận ra khi nào nên hành động và khi nào nên buông bỏ. Nếu cứ cố chấp theo đuổi, ta sẽ mãi mắc kẹt trong vòng xoáy của được-mất. Khi chưa đủ khả năng nắm bắt cơ hội, việc từ bỏ đôi khi lại là cách để ta mở ra một cánh cửa khác cho chính mình. Người có trí tuệ Buông Bỏ biết rằng, mỗi người trên sân khấu cuộc đời cần tìm đúng vị trí của mình, diễn tốt vai diễn của mình, ung dung tự tại bước đi trên con đường đã chọn.

Buông Bỏ là sự giải thoát

Giải thoát là cảm giác như trút được gánh nặng. Đối với người có tâm hồn hướng đến sự Buông Bỏ, họ nhìn mọi sự được-mất một cách nhẹ nhàng. Khi mọi chuyện đã qua, họ sẽ không còn day dứt. Học cách giải thoát, ta sẽ không còn bị một việc gì đó trói buộc, mà để mọi chuyện diễn ra tự nhiên. Điều này cũng giống như lời khuyên của nhà văn nổi tiếng Nguyễn Tuân: “Khi đã biết, cần phải biết cách quên để nhẹ nhõm mà đi tiếp.” Cuộc đời cần sự thăng hoa của tinh thần an nhiên, người thấu hiểu thì biết buông bỏ, người chân tình thì biết hy sinh, và người hạnh phúc thì biết Buông Bỏ.

Có rất nhiều cách để tìm thấy sự giải thoát. Dù là người hay suy tư hay không, câu trả lời không bao giờ có một khuôn mẫu cố định. Miễn là ta có thể đặt xuống gánh nặng trong lòng, để tâm hồn được thảnh thơi và ung dung. Nếu một người cứ mãi canh cánh trong lòng về một người hay một việc nào đó, không thể tha thứ, không thể thấu hiểu, thì họ sẽ không bao giờ có được sự giải thoát. Lúc ấy, họ là kẻ đau khổ và cũng là kẻ dại dột, mọi hành động đều trở nên thiếu sáng suốt.

Buông Bỏ là một sự tu dưỡng

Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Người có đức có tài là người có ích cho xã hội.” Buông Bỏ là một dạng tu dưỡng bản thân, giúp ta trở thành người có ích. Một người có tu dưỡng sẽ biết cách kiểm soát tâm mình khi ở một mình, và khi sống cùng người khác, họ sẽ luôn biết nghĩ cho người khác, sống hướng thiện, an nhiên tự tại, và biết giữ lời ăn tiếng nói. Sự tu dưỡng cũng giống như lời răn của người xưa: “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói.” Sống theo lẽ phải, làm việc một cách uyển chuyển, tĩnh tại để vươn xa, tự phản tỉnh bản thân, mọi việc sẽ được giải quyết một cách suôn sẻ và an lòng.

Nhiều người mãi không thể Buông Bỏ vì không biết buông bỏ và làm sạch tâm hồn. Khi ta học được nghệ thuật buông bỏ và tự làm sạch chính mình, ta sẽ thấy một cảnh tượng hoàn toàn khác. “Quên đi là một sự tu dưỡng của tâm hồn biết Buông Bỏ, buông bỏ là sự thăng hoa của tâm hồn.” Quên đi là một phẩm chất tốt đẹp, là một thái độ sống tuyệt vời.

Buông Bỏ là một cảnh giới

Cảnh giới sống khác nhau sẽ mang lại những trải nghiệm cuộc đời khác nhau. Buông Bỏ không phải là sự ích kỷ, không phải là sự lẩn tránh tiêu cực, mà là một cảnh giới cao hơn. Sở hữu một trái tim Buông Bỏ sẽ giúp con người sống an nhiên, tâm hồn rộng mở, vui vẻ chấp nhận số mệnh. Hạnh phúc lớn nhất của đời người là biết cách buông bỏ. Khi sống, biết cầm lên là một sự dũng cảm, biết đặt xuống là một sự độ lượng.

Đối với những người đã từng trải qua sóng gió cuộc đời, họ sẽ có sự tự biết mình. Cảnh giới này cũng giống như lời thơ đầy khí phách của danh tướng Nguyễn Trãi: “Bền bỉ như đá tảng giữa ngàn, gió đông tây nam bắc mặc kệ gió bay.” Đó là sự kiên định không hề lay chuyển trước những cám dỗ và xu hướng của xã hội.

Làm thế nào để có được trái tim hướng đến Buông Bỏ?

Để đạt được trạng thái Buông Bỏ, ta cần thực hành ba điều: thanh đạm, bình tĩnh và đạm bạc.

1. Sống thanh đạm:

Người hạnh phúc không phải là người sở hữu nhiều, mà là người biết đủ. Họ biết trân trọng và tìm kiếm những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Sở hữu một trái tim biết Buông Bỏ sẽ giúp bạn sống thanh đạm hơn, tâm hồn rộng mở, vui vẻ chấp nhận số mệnh. Môi trường sống có thể khác nhau, nhưng phúc và họa luôn song hành, khổ và vui đan xen. Chỉ cần ta sống ung dung, xem nhẹ được-mất, tích cực tìm kiếm những điều tốt đẹp, hạnh phúc sẽ đến.

2. Sống bình tĩnh:

Câu nói của nhà thơ Lâm Ngữ Đường: “Hải nạp bách xuyên, hữu dung nãi đại; bích lập thiên nhận, vô dục tắc cương” (Biển cả dung nạp trăm sông nên trở thành rộng lớn; vách đứng ngàn thước không có dục vọng nên trở nên cứng cỏi) là lời giải thích hoàn hảo cho sự bình tĩnh. Bình tĩnh là một thái độ sống, là sự phản ánh của những năm tháng thăng trầm, là sự trở về của cuộc đời, là một sự tiến bộ mới.

3. Sống đạm bạc:

Nếu sự đạm bạc có thể làm cho phẩm cách con người trở nên cao thượng, thì sự an tĩnh có thể làm cho con người xử lý mọi việc một cách ung dung. Cảnh giới đạm bạc giúp ta nhìn thấu sự thật của cuộc đời, hiểu rõ chân lý vũ trụ, và nhận ra ý nghĩa thật sự của đời người. Nó cũng giống như câu thơ của thi sĩ Tản Đà: “Núi cao sông rộng khôn lường / Mây trôi về đâu, một mình ta biết!” Đây là một sự tự do nội tại, không bị trói buộc bởi những phù phiếm bên ngoài. Sống đạm bạc, ta sẽ không bị cuốn theo dòng chảy danh lợi, không vui quá khi được, không buồn quá khi mất.

4. Sống thanh tĩnh:

Người xưa nói: “Tĩnh thì tâm trí trong sáng, thấy được bản thể chân thật của tâm; nhàn thì khí thế ung dung, biết được cơ hội chân thật của tâm; đạm thì ý vị Buông Bỏ, có được hương vị chân thật của tâm.” Sống thanh tĩnh, đời người cũng giống như việc nấu trà, trải qua sôi nổi, thăng trầm, cuối cùng vẫn trở về với sự đạm bạc và thanh tịnh, chỉ còn lại một mùi hương nhẹ nhàng, thanh tao.

Cuộc đời không cần phải quá ồn ào. Học cách giữ một trái tim thanh tĩnh, chịu được cám dỗ, chịu được cô đơn. Chỉ khi chịu được cô đơn, ta mới có thể tĩnh tâm, an lòng. Điều này đáng để mỗi người học hỏi và lĩnh hội. Người thật sự biết kiểm soát nhịp sống và nắm bắt ý nghĩa của cuộc đời luôn có thể tìm lại sự thanh tĩnh trong tâm hồn. Bình an và thanh tĩnh chính là hình thái nguyên thủy nhất của sinh mệnh.